Delil Hukuk Bürosu
Makale İçeriği:
Boşanma Nedir?
Boşanma; ölüm, gaiplik veya cinsiyet değişikliği halleri gibi evlilik birliğini sona erdiren hallerden birisidir. Boşanma, ülkemizde yalnızca dava yoluyla gerçekleştirilebilir ve boşanma kararını aile mahkemesi ya da aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi verebilmektedir.
Boşanma:
Çekişmeli boşanma davası olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilebilmektedir.
Anlaşmalı boşanma davasında boşanma ve ferileri ile birlikte mal paylaşımına ilişkin hükümlere de yer verilebilmektedir.
Ancak çekişmeli boşanma davalarında mal paylaşımının gerçekleştirilebilmesi için, mahkeme tarafından verilecek olan boşanma kararının kesinleşmesi akabinde ayrıca mal rejiminin tasfiyesine ilişkin olarak yeni bir dava açmak gerekmektedir. Boşanma davalarının kişiler üzerinde manevi etkilerinin yanında, çok büyük maddi etkileri de söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle bu tip hukuki iş ve işlemlerin mutlaka alanında uzman bir Ankara boşanma avukatı aracılığıyla yürütülmesini tavsiye etmekteyiz.
Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Gerçekleştirilir?
Boşanmada mal paylaşımı, mal rejimi hükümlerine göre gerçekleştirilir. Eğer taraflar evlenirken veya evlendikten sonra hiçbir seçimlik mal rejimini tercih etmemişlerse, aralarında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi mevcuttur demek yanlış olmaz.
Tabii burada 1 Ocak 2002 öncesi ve 1 Ocak 2002 sonrası dönem arasında bir ayrım yapmak gerekir. Seçimlik mal rejimlerinden birini seçmemiş olan çiftler için:
Türk Medeni Kanunumuzun yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2002 öncesinde kurulan evlilik birlikleri açısından, bu tarihe kadar mal ayrılığı rejimi uygulanır; bu tarihten sonra edinilen mallar için ise edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Mal ayrılığı rejimi dönemi içerisinde edinilmiş olan mallar kime ait ise, boşanma akabinde de o eş üzerinde bırakılır ancak eğer o malın edinilmesine diğer eş tarafından katkı sağlanmışsa, bu katkıyı sağlayan eşe katkı payı alacağı ödenir.
1 Ocak 2002 tarihinden sonra kurulan evlilik birlikleri açısından yalnızca edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Buna göre, 1 Ocak 2002 sonrasında edinilmiş olan tüm mallar, hangi eşin üzerine kayıtlı bulunursa bulunsun eşler arasında eşit bir şekilde paylaştırılacaktır.
Mal rejiminin tasfiyesi hakkında detaylı bilgi için konuya dair makalemizi okuyabilirsiniz: Boşanmada Mal Paylaşımı Davası
Boşanma Halinde Mobilya, Beyaz Eşya, Elektronik Aletler vb. Ev Eşyaları Nasıl Paylaştırılır?
Boşanma halinde ev eşyalarının paylaşımı da talep edilebilmektedir. Evlilik birliğinin kurulması ve sürdürülmesi amacıyla ailenin ihtiyacına göre alınmış olan mobilya, beyaz eşya, tablo, biblo vb. süs eşyaları ve elektronik eşyalar aynen veya nakden paylaşıma konu edilebilmektedir. Ancak bu noktada evlilik öncesi ve sonrasında alınan eşyalar ile taraflarca alınan veya aileler tarafından hediye edilen eşyalar yönünden bir ayrım yapılması gerekmektedir. Çeyiz eşyaları da, şartları mevcutsa paylaşıma konu edilebilecektir.
a) Evlilik Birliği Kurulduktan Sonra Alınan Ev Eşyaları
Evlilik birliği kurulduktan sonra edinilmiş olan eşyalar, taraflar arasındaki mal rejimine göre dikkate alınır. Taraflar mal rejimine dair bir tercihte bulunmamışlarsa yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi dikkate alınır.
Edinilmiş mallara katılma rejiminin mevcut olduğu evlilik birliği içerisinde alınan ev eşyaları üzerinde tarafları eşit oranda yarı yarıya hakkı vardır. Aynı şekilde ev eşyaları evlilik öncesinde alınmış olsa dahi, kredi ödemeleri veya taksit senet ödemeleri vb. evlilik tarihinden sonra gerçekleştirilmişse, evlilik tarihinden sonra gerçekleştirilen ödemeler edinilmiş mallar arasında sayılır ve bu ödemelerin, malın değerine oranı kadarıyla eşit oranda hak sahipliği durumu ortaya çıkacaktır. Eğer söz konusu ödemeler, bir eşin ailesi tarafından gerçekleştirilmişse bu durum da değerlendirmeye tabii tutulur.
b) Evlilik Öncesinde Alınan Ev Eşyaları
Eğer ev eşyaları evlilik öncesinde alınmışsa ve ödemeleri de tek bir eş tarafından evlilik öncesinde gerçekleştirilmişse, aksine anlaşma olmaması halinde eşyalar o eşin kişisel malı sayılırlar. Tabii bunun için ödemelerin tamamının evlilik öncesinde gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Eğer söz konusu ödemeler, eşin ailesi tarafından gerçekleştirilmişse de bu durum ayrıca değerlendirmeye tabii tutulur.
Ancak ev eşyaları evlilik tarihinden önce alınmış olsa dahi, taraflar arasında bu eşyaların ortak mülkiyete tabii olacağına dair herhangi bir anlaşma mevcut ise paylaşımda bu anlaşma da dikkate alınacaktır.
Ev Eşyalarının Tespiti
Eşya alacağı davasında kişisel mallar ile ev eşyalarının karşı taraftan istenebileceğini belirtmiştik. Ancak bu talebe ilişkin hüküm verilebilmesi için kişisel mallar ve ev eşyalarının varlığının ispatlanması da gerekmektedir ve ispat yükü, talepte bulunan tarafın üzerindedir. Eğer talepte bulunan kişi tanık beyanı, fotoğraf veya fatura vb. deliller ile bu durumu ispat edemiyorsa, ev eşyalarının tespiti talepli dilekçesi ile aile mahkemesine başvurabilecektir.
Böyle bir durumun varlığı halinde ev eşyaları tespit edilirse, eşyaların tedbiren yediemine teslimi de talep edilebilmektedir. Bu halde mahkeme, karar verilinceye dek, eşyalar kendisinde bulunan karşı tarafa da yediemin sıfatıyla eşyaları bırakabilmektedir.
Ev Eşyalarının Kaçırılması veya Ev Eşyalarına Zarar Verilmesi
Ev eşyalarının kaçırıldığı veya ev eşyalarına zarar verildiği iddiası ispat edilirse, kaçıran veya zarar veren tarafça diğer eşe eşyaların değeri üzerinden mal paylaşım kurallarına göre ödeme yapması gerekir. Eşyaların kaçırıldığının veya bu eşyalara zarar verildiği tespitine ilişkin ispat yükü, kaçırma iddiasını ortaya atan eş üzerindedir ve bu iddia, nakliye anında çekilen fotoğraf ve video kayıtları, tanık, güvenlik kamerası görüntüleri, mesajlaşma ekran görüntüleri, usulüne uygun olarak elde edilmiş ses ve görüntü kayıtları vb. birçok delil ile ispat edilebilir.
Ev Eşyalarına İlişkin Yargıtay Kararları
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/3951 E., 2021/5319 K. sayılı kararı "İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi "...
...
... 2-Davalı-karşı davacı erkek, Dairemiz bozma ilamından sonra maddi tazminat talebini açıklayan dilekçesini sunmuş, karşı dava dilekçesi ile talep ettiği 75.000 TL maddi tazminatın 53.000 TL`sinin TMK 174/1 maddesi kapsamında olduğunu, geri kalan 22.000 TL`sinin ise nişan, düğün, balayı masrafları, ev eşyaları, özel hastane masrafları, giyim ve tüm geçinme masrafları için olduğunu beyan etmiş, nispi harcı yatırmıştır. Davalı-karşı davacı erkeğin talep ettiği ev eşyaları yönünden mahkemece eşyaların kimde kaldığı, kim tarafından hangi eşyanın alındığı araştırılarak ve gerekirse bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken herhangi bir araştırma yapmadan talep gibi kabul edilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. ...
...
..."
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2020/3578 E., 2021/1821 K. sayılı kararı "İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı, Ev Eşyasının Aynen İadesi Veya Bedeli "...
...
...
Davacı-birleşen davada davalı ... vekili, tarafların arkadaşlık yaptığı dönemden itibaren davalının müvekkilinden para istediğini, güven ilişkisi sonucu müvekkilinin evli oldukları dönemde farklı tarihlerde davalı erkeğe gönderdiği toplamda 41.600,00 TL para yönünden fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 15.000,00 TL katılma alacağının faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir. Birleşen dava yönünden, davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkilinin evden kovulması nedeni ile tarafların evliliğinin 14.08.2010 tarihinde fiilen sona erip müvekkilinin 29.11.2010 tarihinde boşanma davası açtığını, dava açıldıktan bir süre sonra ortak konutun davacının annesi üzerine olup, annesi tarafından satıldığını, tüm eşyaların davacının tasarrufunda olduğunu, davacının evi mobilyalı olarak satışa çıkardığını ileri sürerek, birleşen davanın reddini savunmuştur.
Davalı-birleşen davada davacı ... vekili, birleşen dava dilekçelerinde, müvekkiline ait olan eşyaların davalı tarafından götürüldüğünü, halen bu eşyaların davalı ve annesi tarafından kullanıldığını, boşanma dosyasındaki tanıklarında bu yönde beyanda bulunduğu, bu eşyalara ait fatura, sevk irsaliyesi, montaj belgesi ve banka hesap hareketlerinden anlaşılacağı üzere ödemenin müvekkili tarafından yapıldığını açıklayarak bu eşyaların aynen iadesi ya da fazlaya ilişin hakları saklı kalmak kaydıyla 25.000,00 TL'nin faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir. Asıl dava yönünden ise davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, asıl davanın kısmen kabulü ile 9.400,00 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, birleşen dava yönünden, davanın kısmen kabulü ile 1 adet Sony 46 LCD TV ya da bedeli 1500 TL, 1 adet Sony Ev Sinema ve ses sistemi ya da bedeli 170 TL, 1 adet ... Uydu ve Çift çanak alıcısı ya da bedeli 180 TL, 3 adet avize ya da 1 tanesi bedeli 150 TL den, 3 adedi 450 TL, 1 adet İstikbal marka Stresfree yatak ya da bedeli 300 TL, muhtelif ev aksesuarları ya da bedeli 800 TL, Deri Salon takımı ya da bedeli 2900 TL, Beko marka 82 ekran LCD ya da bedeli 500 TL olmak üzere ev eşyalarının davalıdan aynen ya da bedeli olan toplam 6.800,00 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir. Her iki taraf vekilleri tarafından temyiz itirazı üzerine yapılan inceleme neticesinde Daire'nin 2016/3780 Esas ve 2017/5370 Karar sayılı ilamıyla, asıl dava yönünden dava dilekçesindeki anlatım, gerek aşamalardaki beyan ve dilekçelerinden davanın mal rejiminin tasfiyesi ile katılma alacağı isteğine ilişkin olduğuna, davacı tarafın katılma alacağı talebine konu paralar aksi iddia edilmediğinden edinilmiş mal niteliğinde olup, tasfiyeye konu edilebilmesi için eşler arasında mal rejiminin sona erdiği boşanma dava tarihi itibariyle mevcut olması gerektiğine, dosya kapsamından tasfiyeye konu edilen paraların mal rejiminin sona erdiği tarihte mevcut olmadıkları anlaşıldığından, asıl davanın reddi gerekirken değişik gerekçeyle kısmen kabulüne karar verilmesi hatalı olduğuna, birleşen dava yönünden eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesis edildiğine işaret edilerek hükmün taraflar yararına bozulmasına karar verilmiş, davacı-birleşen davada davalı tarafından yapılan karar düzeltme talebi ise yerinde görülmeyerek reddedilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, asıl davanın ve birleşen davanın ayrı ayrı reddine karar verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde davalı-birleşen davada davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1.Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilâmında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre, davalı-birleşen davada davacı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Davalı-birleşen davada davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Birleşen davaya konu edilen ev eşyaları yönünden, bozma ilamında birleşen davalı kadın adına 14.10.2009 tarihinde bankadan 9.990,00 TL kredi çekildiğinin ve aynı gün kesintilerden sonra birleşen davacı ...'ın hesabına bu paranın 9.680,00 TL olarak birleşen davalı hesabından gönderildiğinin, paranın 10.000,00 TL'ye tamamlanıp yine aynı gün mobilya bedeli olarak ... Mobilya şirketine havale edildiğinin dosya kapsamından sabit olduğu, bu mobilya şirketinden alınan eşyaların dava konusu edilen eşyalar olup olmadığı belirlenip, bunlar yönünden ödemenin birleşen davalı kadın adına çekilen kredi ile yapıldığı ve banka yazı cevabına göre kredinin mal rejiminin sona erdiği tarihten sonraya sarkan taksitlerinin bulunduğu da gözetilerek sonucuna göre talep hakkında bir karar verilmesi gerektiğine işaret edilmiştir.
Bozmadan sonra yapılan araştırma neticesinde mahkemeninde gerekçesinde belirttiği üzere ... Mobilya Şirketinin cevabına göre davalı-birleşen davada davacı ... tarafından şirketlerinden 1 adet yatak odası takımı, 1 adet beko marka klima, 1 adet beko LCD TV karşılığı olmak üzere toplam 10.000,00 TL'nin 14.10.2009 tarihinde şirket hesabına paranın yatırıldığı anlaşılmakta olup; dava dilekçesindeki eşyalardan sadece 1 adet Beko LCD TV kredi çekilerek alınan eşyalar arasında bulunmaktadır. Mahkemece, TV yönünden dava değerinin 500 TL olduğunun, aynı gün davacı-birleşen davada davalı ... tarafından para çekilerek eşine paranın havale edildiğinin, bakiye kısmın koca tarafından tamamlanarak ödendiğinin, kredinin Dilhun adına çekilmesi nedeniyle anılan eşya üzerinde davalı-birleşen davada davacı ...'ın alacak hakkı bulunmadığının kabulü yerindedir. Ne var ki dava konusu edilen ve mahkemece gerçekleştirilen keşifte, davalının uhdesinde olduğunun tespiti yapılan ev eşyalarının (1 adet Beko LCD TV hariç) kredi çekilen ev eşyaları olmadığı gözetilmeksizin bu eşyaları da kapsayacak şekilde davanın tümden reddi hatalı olmuştur. Mahkemece, keşifte tespiti yapılan dava konusu ev eşyaları (1 adet Beko LCD TV hariç) yönünden davacının davasının kabulüne karar verilmelidir. ...
...
..."
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2017/9168 E., 2019/6824 K. sayılı kararı "İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVACI-K.DAVALI: ... DAVALI-K.DAVACI: ... İHBAR OLUNAN : DAVA TÜRÜ : Katılma, Değer Artış Payı, Katkı Payı, Ev Eşyası, Ziynet Alacağı Ve Ecrimisil "...
...
... a)Davacı-karşı davalı vekilinin ev eşyalarına yönelik diğer temyiz itirazları incelendiğinde, Mahkemece ev eşyaları yönünden yazılı şekilde karşı davacı lehine alacağa hükmedilmiş ise de dosya kapsamı incelendiğinde; iş bu temyize konu mal rejiminin tasfiye davası devam ederken asıl davaya konu 16 nolu meksen yönünden tapu maliki Ayhan tarafından el atmanın önlenmesi davası açıldığı ve kabulle sonuçlandığı anlaşılmaktadır. Karşı davalının, 16 no meskenin içinde tasfiyeye konu ev eşyalarıyla birlikte karşı davacıya teslim edildiği yönündeki iddiası da dikkate alındığında bu hususun üzerinde gereği durup araştırma yapılması gerekmektedir. Mahkemece, dava konusu ev eşyalarının karşı davacıya meskenle birlikte teslim edilip edilmediği netleştirilmeden, ev eşyaları teslim edilmiş ise davanın konusuz kalacağı gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi yerinde olmamıştır. Bununla birlikte, ev eşyaları teslim edilmemiş ise Mahkemece dava konusu ev eşyalarına (mobilya ve beyaz eşya) yönelik konusunda uzman bilirkişi/bilirkişilerden usulüne uygun denetime elverişli rapor aldırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken emlakçı bilirkişiden aldırılan değer raporuna göre karar verilmesi de hatalı olmuştur. ...
...
..."
